Νους υγιής εν σώματι υγιεί. Η αρχαία αυτή φράση, αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο αυτό που και η σύγχρονη επιστήμη αποδέχεται. Την άμεση συσχέτιση των εγκεφαλικών μας λειτουργιών, με τη σωματική άσκηση. Ας δούμε λοιπόν μαζί αυτή την ομολογουμένως εντυπωσιακή σχέση, ανακαλύπτοντας τα οφέλη αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ακόμη και λίγα χιλιόμετρα τρεξίματος την ημέρα, μπορούν στην πράξη, να διευρύνουν τους εγκεφαλικούς μας ορίζοντες και να ενισχύσουν το νευρικό μας σύστημα!
Για πολλά χρόνια επικρατούσε μία εντελώς λανθασμένη θεωρία, σύμφωνα με την οποία ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελούσε ένα αμετάβλητο όργανο του οργανισμού μας, με σταθερά χαρακτηριστικά που παγιώνονταν μέσα σε λίγα χρόνια μετά τη γέννηση ενός ανθρώπου. Αυτά τα χαρακτηριστικά σχετίζονται με την ικανότητα επικοινωνίας του εγκεφάλου με τους νευρώνες (νευρικό σύστημα), μέσω των εγκεφαλικών συνάψεων που είναι σε θέση να πραγματοποιήσει. Ευτυχώς για εμάς, αυτή η θεωρία έχει πλέον καταρριφθεί, καθώς πλειάδα σύγχρονων μελετών έχει καταδείξει πως ο εγκέφαλός μας, όχι μόνο δεν παραμένει αμετάβλητος αλλά αντιθέτως έχει την ικανότητα να αλλάζει δομικά, να προσαρμόζεται και να δημιουργεί νέες συνάψεις!
Όλα τα παραπάνω συμπυκνώνονται στον όρο «Πλαστικότητα». Ναι, ο εγκέφαλός μας είναι εύπλαστος, κάτι που μεταφράζεται σε απεριόριστες δυνατότητες εκπαίδευσης και εξέλιξής του, για κάθε άνθρωπο που το επιθυμεί. Αυτές οι δυνατότητες δεν περιορίζονται αποκλειστικά στο γνωστικό επίπεδο (μάθηση, κατανόηση κτλ.) αλλά έχουν εφαρμογή σε μία σειρά καταστάσεων της ζωής μας, ακόμη και δυσάρεστων π.χ. σε κάποιο ιατρικό πρόβλημα με συνέπειες για το νευρικό σύστημα, σε έναν τραυματισμό κτλ. Ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στις ανάγκες των εκάστοτε περιστάσεων και του περιβάλλοντος που καλείται να λειτουργήσει, προχωρώντας σε μία εσωτερική αναδιοργάνωση. Έτσι, μπορεί να δημιουργήσει νέες εγκεφαλικές συνάψεις (νευρογένεση) και παράλληλα να καταργήσει παλαιότερες, οι οποίες πλέον δεν του χρειάζονται! Πολύ ωραία όλα αυτά, αλλά ποιος είναι ο ρόλος της άσκησης σε όλες αυτές τις διεργασίες;
Έρευνες έχουν καταδείξει πως η άσκηση αυξάνει έως και 3 φορές τις δυνατότητες σύνθεσης της βασικής πρωτεΐνης που είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση των υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων νευρώνων. Αυτή η πρωτεΐνη ονομάζεται BDNF (Brain Derived Neurotrophic Factor) και αποτελεί τον κύριο παράγοντα για όλες αυτές τις εκπληκτικές ιδιότητες του εγκεφάλου μας, που σχετίζονται με τη δυνατότητα εκμάθησης, τη μνήμη, τη δημιουργικότητα αλλά και σε πιο λειτουργικά θέματα της καθημερινότητας, όπως τα γρήγορα αντανακλαστικά, την ικανότητα ισορροπίας κτλ. Με απλά λόγια, η άσκηση έχει ρεαλιστικά οφέλη για τον εγκέφαλό μας και το νευρικό μας σύστημα, ενισχύοντας τις διεργασίες που απαιτούνται από τον οργανισμό μας για να βελτιώσει και να εξελίξει τις εγκεφαλικές του λειτουργίες! Ακόμη και 30 λεπτά καθημερινής άσκησης είναι αρκετά για να προσφέρουν στον εγκέφαλο αλλά και το νευρικό μας σύστημα, το απαραίτητο boost που χρειάζονται για να παραμείνουν δραστήρια και λειτουργικά. Αφήστε λοιπόν στην άκρη το τηλεκοντρόλ και τον αναπαυτικό καναπέ σας, εντάσσοντας την άσκηση στο καθημερινό σας πρόγραμμα. Ο εγκέφαλός σας, θα σας ευγνωμονεί και είναι σίγουρο πως θα σας το ξεπληρώσει!