Η παγοθεραπεία παραμένει από την αρχαιότητα ως μία από τις πιο απλές, άμεσες και αποτελεσματικές τεχνικές για την αντιμετώπιση μίας σειράς μυοσκελετικών τραυματισμών. Ας δούμε μαζί την επίδραση που έχει ο πάγος στο σώμα μας και το τι πραγματικά θα πρέπει να επιδιώκουμε όταν εφαρμόζουμε αυτή την τεχνική!
Τραυματισμοί και οργανισμός
Ως τραυματισμός ορίζεται η βίαιη εξωτερική ή εσωτερική καταστροφή ιστών του σώματός μας. Ανεξάρτητα από τα αίτια που προκάλεσαν αυτή την καταστροφή, ο οργανισμός μας είναι εκ γενετής προγραμματισμένος να προσπαθεί αμέσως μετά από κάθε τέτοιο συμβάν, να αποκαταστήσει τη βλάβη που προκλήθηκε, εκκινώντας μία σειρά βιολογικών διεργασιών επούλωσης. Σημαντικό ρόλο σε αυτές τις διεργασίες διαδραματίζουν τα αγγεία, τα οποία και είναι υπεύθυνα για την μεταφορά όλων των απαραίτητων ουσιών που εμπλέκονται στη διαδικασία της αντιμετώπισης του τραύματος.
Έτσι, με το που τραυματιστούμε και διανύουμε το επονομαζόμενο οξύ στάδιο του τραυματισμού (οι πρώτες 72 ώρες), ο εγκέφαλος δίνει εντολή να απελευθερωθούν αυτές οι ουσίες στο αίμα μας. Πώς το επιτυγχάνει αυτό; Μέσω των αγγείων που μεταφέρουν ουσίες επούλωσης και νέο αίμα στις τραυματισμένες περιοχές. Το πρήξιμο, ο πόνος, η ερυθρότητα και η αυξημένη θερμοκρασία στα σημεία αυτά, είναι το αποτέλεσμα αυτού του μηχανισμού, γνωστού και ως φλεγμονή. Και κάπου εδώ μπαίνει στη συζήτησή μας ο πάγος!
Ξεγελώντας τον εγκέφαλο
Μέσα από την παραπάνω φυσιολογική διαδικασία που περιγράψαμε, θα πρέπει να καταλάβουμε πως μπορεί οργανισμός μας να έχει κάθε καλή πρόθεση να επιδιορθώσει τη ζημιά που προκλήθηκε αλλά αυτό δε σημαίνει πως θα το κάνει και με τον πλέον ανώδυνο τρόπο! Η χρήση λοιπόν του πάγου αμέσως μετά από έναν τραυματισμό, έχει ως στόχο τον περιορισμό του πόνου και τη μη επέκταση του πρηξίματος που προκαλείται από τις προσπάθειες του οργανισμού για επούλωση. Μέσω της χρήσης πάγου επιτυγχάνουμε αγγειοσύσπαση, μειώνουμε δηλαδή την παροχή ουσιών και αίματος που κατευθύνονται προς την περιοχή του τραύματος, εμποδίζοντας την περαιτέρω αύξηση του οιδήματος, μείωση των σπασμών και του συνεπακόλουθου πόνου.
Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την αγγειοσύσπαση ως εμπόδιο και προχωράει σε αγγειοδιαστολή, τροφοδοτώντας ακόμη πιο έντονα με νέο αίμα την τραυματισμένη περιοχή με στόχο την απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων και των βλαβερών ουσιών που παραμένουν στην περιοχή του τραύματος! Με τη χρήση λοιπόν του πάγου, αποκτάμε έλεγχο στον κύκλο αυτής της διαδικασίας, με άμεσα αλλά και μακροπρόθεσμα οφέλη. Ειδικότερα, μειώνουμε τον πόνο, εμποδίζουμε το πρήξιμο και την περαιτέρω δυσκολία στην κίνηση του μέλους που έχει πληγεί. Αυτά, πέραν των άλλων, συμβάλλουν στη μείωση των χρόνων αποκατάστασης που θα χρειαστούν κατά τη μετέπειτα θεραπεία που θα ακολουθήσουμε. Με απλά λόγια, η χρήση πάγου αποτελεί μία κρίσιμη πρώτη κίνηση για τον περιορισμό της βλάβης και της μη επέκτασής της. Όλα αυτά βεβαίως, αρκεί να ακολουθήσουμε τα σωστά βήματα.
Τρόποι & χρόνοι εφαρμογής
Καταρχάς, ποτέ δε θέτουμε τον πάγο σε άμεση επαφή με το δέρμα μας, καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα πρόκλησης εγκαύματος. Αυτό αφορά κάθε μέσο που χρησιμοποιούμε για την επίτευξη των χαμηλών θερμοκρασιών που επιδιώκουμε, όπως: πάγος, ξηρός πάγος, παγοκύστες, παγωμένα επιθέματα κτλ. Κομβικό σημείο για το επιτυχημένο αποτέλεσμα της παγοθεραπείας, αποτελεί ο παράγοντας του χρόνου. Έτσι λοιπόν, κατά τις πρώτες 72 ώρες θα πρέπει να χρησιμοποιούμε τον πάγο έχοντας συνεχώς στο μυαλό μας τον έλεγχο των αγγειοσπασμών.
Ανάλογα με τον τύπο “πάγου” που θα χρησιμοποιήσουμε, το ενδιάμεσο υλικό για την επαφή με το δέρμα, το σημείο εφαρμογής και την ευερεθιστότητά του, ο χρόνος εφαρμογής διαμορφώνεται στα 3 με 5 λεπτά, ενώ με το πέρας της οξείας φάσης του τραυματισμού, μπορούμε να επιτρέψουμε την εφαρμογή του πάγου, ακόμη και για 10 λεπτά. Στόχος μας είναι να βρούμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στα διαστήματα της αγγειοδιαστολής και της αγγειοσύσπασης, καθώς επιθυμούμε την ελεγχόμενη τροφοδότηση του σημείου του τραυματισμού με νέο υγιείς αίμα και ουσίες επούλωσης, χωρίς όμως παράλληλα με αυτή, να ενισχύσουμε το πρήξιμο και τον συνεπάκολουθο πόνο. Τόσο απλά!
